De meest voorkomende inkomstenbronnen voor vrijwilligersorganisaties zijn het lidmaatschap, deelnemersbijdragen, subsidie en fondsen. De lidmaatschappen en deelnemersbijdragen regelen verenigingen en stichtingen zelf. Binnen verenigingen is dit vaak onderwerp van veel discussie. Daarnaast zijn er organisaties die geld krijgen van de een overheid of een fonds omdat hun activiteiten bijdragen aan de doelstellingen van die overheid of het fonds. Over het algemeen zijn dit tijdelijke inkomsten voor een periode van een of enkele jaren.
Naast inkomsten uit het lidmaatschap, subsidies en fondsen zijn er meer mogelijkheden voor organisaties om (extra) inkomsten te hebben. Je kunt daarbij denken aan sponsoring, organiseren van grote evenementen (braderieën, popconcerten of sportevenementen) en kansspelen.
Veel gestelde vragen (FAQ)
Hieronder volgen de antwoorden op veel gestelde vragen. Wij hebben geprobeerd deze antwoorden zo duidelijk mogelijk te maken zonder in juridisch jargon te vervallen. Staat het door jou gezochte antwoord er niet bij? Stel je vraag in het Open Forum op het Platform Vrijwillige Inzet.
Wat is sponsoring?
Bij sponsoring is, in tegenstelling tot een zuivere gift, altijd sprake van een tegenprestatie. Een sponsor steunt een activiteit, een evenement, een vereniging, een groep personen et cetera door geld of andere middelen ter beschikking te stellen, in ruil voor publiciteit als tegenprestatie. Bij sponsoring maken we onderscheid tussen het sponsoren met geld en in natura.
Belasting en sponsoring
Voor veel vrijwilligersorganisaties zijn de hoofdactiviteiten vrijgesteld van btw omdat ze geen winstdoelstelling hebben en de hoofdactiviteiten de concurrentieverhoudingen met commerciële instellingen niet verstoren. Daarom hoeft er over de inkomsten van lidmaatschappen geen belasting betaald te worden. Sponsoring wordt niet gerekend tot de hoofdactiviteit van een organisatie en is geen belastingvrije inkomstenbron omdat de sponsor er iets voor terugverwacht. Voor organisaties waarvan de hoofdactiviteit is vrijgesteld van btw, zijn de fondsenwervende activiteiten ook vrijgesteld tot een maximumbedrag.
Voor levering van goederen is het grensbedrag € 68.067 per jaar, bijvoorbeeld voor het ontvangen van inkomsten uit de verkoop van clubmaterialen, glazen, speldjes dassen en andere acties waarbij de sponsorgoederen afneemt tegen betaling.
Voor diensten is de grens € 22.689 per jaar, bijvoorbeeld voor de ontvangen inkomsten voor het plaatsen van advertenties of toegang tot wedstrijden en andere activiteiten. De diensten van sportclubs zijn vrijgesteld tot een bedrag van €50.000 .
De inkomsten uit sponsoring moeten per categorie (diensten of goederen) opgeteld worden bij de anderen inkomsten uit diensten van de nevenactiviteiten uit dezelfde categorie. Reclamegelden behoren daarbij tot dezelfde categorie als entreegelden en de verkoop van dassen petjes tot dezelfde categorie als barinkomsten. Wanneer de inkomsten uit sponsoring per categorie boven de vrijgestelde bedragen komen moeten over het gehele bedrag btw afdragen.
Sponsoring in natura
Naast een geldelijke bijdrage is het mogelijk dat een sponsorgoederen in natura ter beschikking stelt, bijvoorbeeld gereedschap of kleding of een auto. Ondanks dat er geen geld wordt uitgewisseld, moet er wel belasting worden afgedragen over sponsoring in natura. Als waarde van de sponsoring in natura geldt de inkoopwaarde van de goederen (inclusief btw) die de sponsor ter beschikking stelt. Hoewel sponsoring in natura vaak meerdere jaren kan worden gebruikt worden deze sponsorontvangsten in het jaar dat ze ontvangen worden in de omzetbelasting meegenomen. Het kan dus zijn dat de organisatie als gevolg van de sponsoring in natura en de onmogelijkheid van spreiding over meerdere jaren, het ene jaar boven de vrijstellingsgrens uitkomt terwijl zij in de andere jaren eronder blijft.
Sponsorovereenkomst
Niet in alle gevallen, wanneer het gaat om kleine bedragen van individuen is registreren van de inkomsten voldoende. Omdat bij overschrijding van het grensbedrag de organisatie over het volledige bedrag (of de waarde van de gift in natura) omzetbelasting moet betalen is het zinnig om afspraken te maken met de sponsor. Mogelijk is het bedrag over meerdere jaren te spreiden. In dat geval kan een sponsorovereenkomst uitkomst bieden. Een sponsorovereenkomst is maatwerk. De belangrijkste elementen in de overeenkomst zijn de prestatie van die voor de sponsoring geleverd worden en een duidelijke omschrijving van financiële of materiële bijdragen van de sponsor. Als dat over meerdere jaren is dan is het verstandig dit in een overeenkomst op te nemen.
Sponsoring en sportevenementen
Het organiseren van en (sport)evenement is voor veel organisaties een bron van inkomsten. Wanneer het onderdeel is van de activiteiten van de activiteiten dan tellen de sponsorbedragen mee voor de totale inkomsten uit nevenactiviteitenen.
Fiscale aftrekbaarheid
Als een bedrijf een geldbedrag aan een organisatie betaalt in ruil voor naamsbekendheid van het bedrijf, wordt de betaling gezien als een vergoeding voor reclame. Een dergelijke betaling is voor het bedrijf volledig aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting, zonder drempel of maximum. De voorwaarde die de fiscus aan de aftrekbaarheid van de bijdrage als ’reclame’ stelt, is dat de betaling het bedrijfsbelang dient. De betaling heeft dus het karakter van een bedrijfslast, voor reclame- of sponsordoeleinden. Voor de ontvangende partij, de maatschappelijke organisatie, gelden wel grensbedragen voor het ontvangen van sponsorbedragen zonder dat daar btw over betaald hoeft te worden.
Kansspelen
Kansspelen zijn spelen waarbij de prijswinnaar wordt bepaald door toeval. De deelnemers hebben in zo een spel geen doorslaggevende invloed op de uitkomst. Wie geluk heeft, wint. Behendigheidsspelletjes of prijsvragen waarbij een jury de winnaar aanwijst, vallen niet onder de kansspelen. Wanneer de winnaar van een prijsvraag niet wordt aangewezen door een jury maar uit alle inzenders wordt getrokken, is het wel weer een kansspel. Immers: het lot bepaalt de winnaar. Voorbeelden van kansspelen zijn alle vormen van loterij, de bingo en ook het Rad van Fortuin vallen hieronder.
Vergunning
Alleen wanneer een vergunning is verstrekt, is het toegestaan om betaalde spelen te organiseren waarbij prijzen kunnen worden gewonnen. Voor kansspelen met een klein geldbedrag is geen vergunning nodig. Voor de vergunning moet een kansspel aan voorwaarden voldoen. Eerste voorwaarde om een kansspel te mogen organiseren is dat de opbrengsten ten goede komen aan het algemeen belang, zoals sport, cultuur, welzijn, gezondheidszorg, ontwikkelingswerk en wetenschap.
Vergunningen voor kansspelen met een totaal aan prijzengeld onder de €4500,- kunnen worden aangevraagd bij de gemeente. Kansspelen waar meer prijzengeld wordt uitgekeerd moeten ene vergunning vragen bij de kansspelautoriteit.
Voor verschillende vormen van kansspelen kunne weer verschillende voorwaarden gelden. Meer informatie hierover leest u in de extra informatie [anker extra informatie]
Kansspelbelasting
Ieder organisatie moet een kansspel organiseert moet aangifte doen. Ook kansspelen zonder vergunning en prijsvragen vallen onder de kansspelbelasting. Wanneer een kansspel wordt georganiseerd met een besloten groep (collega’s, vrienden etc.) of als de waarde het prijzengeld niet meer bedraagt dan € 454, hoeft geen belasting betaald te worden. Prijzen boven de € 454 zijn belastingplichtig. Over het bedrag hoeft slechts eenmaal belasting worden betaald, hetzij door de winnaar hetzij door de organisatie. Als organisator van een kansspel bent u verplicht de kansspelbelasting in te houden op de prijs. Dat is de hoofdregel. Dan hoeft geen aangifte gedaan te worden.
Verdieping
Voor verschillende vormen van spelen gelden weer andere regels en vergunningsvoorwaarden. We onderscheiden de volgende vormen van kansspelen met de specifieke voorwaarden:
- Incidentele loterij
Om een vergunning te krijgen voor het organiseren van een incidentele loterij, moet worden voldaan aan de twee boven genoemde voorwaarden. De vergunning voor een incidentele loterij is maximaal 6 maanden geldig. Er mogen maximaal 13 trekkingen plaatsvinden. Wanneer de totale waarde van het prijzengeld van de loterij hoger is dan € 4.500,-, is een landelijke vergunning verplicht. Deze vergunning moet bij het ministerie van justitie worden aangevraagd. Wanneer de gezamenlijke waarde van het prijzengeld onder € 4.500,- blijft, moet een vergunning worden aangevraagd bij de gemeente waar de loterij plaatsvindt. Aan het aanvragen van een vergunning bij de gemeente zijn vaste kosten verbonden, de zogenaamde legeskosten. De kosten voor de vergunning bij het rijk zijn gekoppeld aan de hoogte van het prijzengeld.
- Bingo
Ook voor de bingo geldt dat de opbrengst ten goede moet komen aan een algemeen belang. Voor het organiseren van een bingo is geen vergunning verplicht. Wel moet de bingobijeenkomst worden aangemeld bij de gemeente ten minste veertien dagen van tevoren. Extra voorwaarden voor een bingo is dat de organisatie langer dan drie jaar bestaat. Ook zijn restricties verbonden aan het prijzengeld. De waarde van de prijzen mag per spelronde niet hoger zijn dan € 400 en per bijeenkomst niet boven € 1550 komen. Kien- of bingobijeenkomsten waar de waarden van de prijzen hoger uitkomen, zullen door de gemeente in de regel worden verboden. Voor het Rad van Fortuin gelden dezelfde regels.
- Prijsvraag
Het verschil van een prijsvraag met een loterij, bingo of Rad van Fortuin is dat de deelnemer wel invloed heeft wanneer sprake is van een beoordeling door een jury. Het gaat hier om prijsvragen waarbij de deelnemers een slagzin of limerick moeten verzinnen of afmaken. Hoe beter de slagzin, hoe groter de kans op een prijs. Voor prijsvragen met een prijzengeld tot € 2.300 is geen vergunning verplicht. Voor prijsvragen met totaal aan prijzengeld tussen € 2.300,- en € 4.500 is een vergunning nodig van de gemeente waar de winnaar wordt aangewezen. Voor prijsvragen met een hoger prijzengeld is een vergunning van het rijk nodig.
Onder sportprijsvragen worden prijsvragen verstaan, die erop gericht zijn deelnemers uitslagen van tevoren aangekondigde sportwedstrijden - met uitzondering van harddraverijen en paardenrennen - te doen raden of voorspellen. Een voetbalpoule voldoet aan de definitie van een sportprijsvraag. In beginsel is daarom uitsluitend de Stichting de Nationale Sporttotalisator gerechtigd tot het organiseren van een voetbalpoule. De Wet op de kansspelen is echter niet van toepassing op voetbalpoules die noch voor het publiek zijn opengesteld, noch bedrijfsmatig worden georganiseerd. Het opzetten van een voetbalpoule is daarom wél toegestaan wanneer dit plaatsvindt in daadwerkelijk besloten kring, bijvoorbeeld binnen een organisatie waar alleen medewerkers van de desbetreffende organisatie aan kunnen meedoen.
- Spelautomaten
Voor het plaatsen van een speelautomaat zijn in principe twee vergunningen nodig: een aanwezigheidsvergunning en een exploitatievergunning. De aanwezigheidsvergunning moet worden aangevraagd bij het rijk. Voor speelautomaten is geen restrictie met betrekking tot de opbrengsten in het algemeen belang. Ook organisaties zonder een doelstelling voor het algemene belang kunnen een speelautomaat neerzetten.