Voedselveiligheid, checklist voor vrijwilligersorganisaties

Meer dan driekwart van de vrijwilligersorganisaties deelt eten en drinken uit of verkoopt dit. Het bereiden, uitdelen en verkopen van eten en drinken moet veilig gebeuren. Voor deze veiligheid heeft de EU een hygiëneverordening opgesteld waaraan vrijwilligersorganisaties zich moeten houden.

De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) controleert en kan maatregelen nemen.  
Met de checklist kunnen vrijwilligers veilig en hygiënisch werken en voldoen aan de hygiëneverordening van de EU.

Voor welke vrijwilligersorganisaties?

Deze checklist is bedoeld voor vrijwilligersorganisaties waar met enige regelmaat maar niet structureel, etenswaren worden bereid en gegeten. Denk aan:

  • Het uitdelen van eten tijdens een kamp of tijdens de sportdag.
  • Verkoop of uitdelen van etenswaren aan vrijwilligers en publiek tijdens de jaarlijkse manifestaties van de vereniging
  • De jaarlijkse barbecue van de vereniging.
  • Sportkantines die niet structureel en slechts bij bepaalde gelegenheden eten en drinken verkopen. 
  • Et cetera

De checklist is niet bedoeld voor:

  • Jaarmarkten, braderieën en vrijmarkten in gemeenten. 
  • Evenementen waarbij grote groepen mensen van eten en drinken worden voorzien. Als er sprake is van grootschalige catering moet je gebruikmaken van de relevante hygiënecode, deskundige hulp of de catering uitbesteden.
  • Organisaties die structureel voedsel verstrekken en voor organisaties die een eigen kantine hebben waar vrijwel dagelijks eten en drinken verstrekt wordt. Kantines van bijvoorbeeld sportverenigingen kunnen gebruik maken van de hygiënecode voor de horeca (zie meer informatie: hygiënecode voor de horeca op khn.nl). Die hygiënecode kan niet vervangen worden door deze checklist. Organisaties kunnen wel gebruik maken van deze checklist.

Opbouw checklist

Zorgdragen voor de voedselveiligheid start op het moment dat eten en drinken wordt aangeschaft en eindigt nadat het uitgedeeld of geconsumeerd is. De controlemomenten zijn:

  1. Inkoop en levering
  2. Allergenen
  3. Bewaren en opslag
  4. Bereiding
  5. Serveren en verkopen
  6. Afvalverwerking

Algemene regels

Een aantal regels gelden op alle momenten en stijgen boven de checklist uit. Voorafgaand aan het gebruik van de checklist is het zaak deze regels eerst goed te lezen en na te leven.

  • Verkoop en verstrek geen producten waarvan de uiterste houdbaarheidsdatum (de THT of TGT datum) verstreken is. Deze is te vinden op de verpakking.
  • Vervoer, bewaar en bereid producten onder de juiste condities en volg instructies op verpakkingen hierover op.
  • Houdt een registratie bij van de temperatu(u)r(en) van de koel(vries)installatie, en hang die zichtbaar op.
  • De ruimtes waarin met eten en drinken wordt gewerkt, dienen schoon te zijn en gereinigd te worden na gebruik zodat voedsel niet verontreinigd kan worden met vuil en stof.
  • Er moet een goede gelegenheid zijn om handen te wassen. Zorg voor water, zeep en schone handdoeken, ook op het toilet.
  • Bewaar bederfelijke producten voorafgaand aan bereiding of consumptie niet langer dan twee uur buiten de koeling. Toch langer dan twee uur ongekoeld bewaard? Daarna weggooien.

Hier staat de volledige checklist: Microsoft Word - Checklist def.doc (movisie.nl).